Körlük - José Saramago Konusu:

José Saramago'nun "Körlük" adlı eseri, aniden başlayan ve hızlı bir şekilde yayılan bir körlük salgınının neden olduğu kaosu, toplumsal karışıklığı ve çöküşü konu almaktadır. Bu salgın trafikte araç kullanırken bir anda görme yeteneğini kaybeden ve yalnızca beyaz bir boşluk gören sürücü ile başlamaktadır.

Daha sonra salgın hızla artmıştır ve salgına yakalanan insanlar karantina altına alınmıştır. Bu süreçte toplumun düzeni yavaş yavaş çökmeye başlamıştır. Salgın ile birlikte bireyler hayatta kalma mücadelesi verirken toplumun kuralları ve yasaları hızla yok olmaya başlamıştır. İnsanlar arasındaki güven, dayanışma ve yardımlaşma gibi insani duygular yerini umutsuzluk, bencillik ve şiddete bırakmıştır.

Roman, salgınla birlikte ortaya çıkan bu kaotik ortamda hayatta kalmaya çalışan bir grup insanın hikayesini anlatmaktadır. Salgına rağmen gözleri gören tek kişi olan ve gruba rehberlik etmeye çalışan ve grubu koruyan bir kadın bulunmaktadır. Gruptaki yedi kişi bu kadının yardımları ve fedakarlıkları sayesinde hayatta kalabilmek için inanılmaz bir mücadele vermektedir. Yalnızca bireylerin değil, bir toplumun da nasıl kör olabileceğini anlatan roman körlüğün insan doğası üzerindeki olumsuz ve yıkıcı etkilerini göstermektedir.

Körlük - José Saramago Özeti:

Trafiğin normal akışında trafik ışığının bulunduğu bir yolda ışık kırmızıdan yeşile dönmüş fakat bir sürücü hareket etmemiştir. Bu durum diğer sürücülerin tepkilerine sebep olmuştur. Fakat duran araçta bulunan adam aniden kör olduğunu söyleyerek bağırmaya başlamıştır. Adamın gördüğü yalnızca beyaz bir boşluktan ibarettir. Başka bir adam araca gelerek kör olan adama yardım etmiş ve onu aracı ile evine kadar bırakmıştır. Kör olan adam evine geldiğinde yönünü bulmakta zorlanmış ve evdeki vazoyu devirmiştir. Devirdiği vazoyu toplamaya çalışırken göremediği için elini kesmiş ve bunun sonucunda evdeki bir koltuğun üzerine bayılmıştır. Aradan biraz süre geçtikten sonra adamın karısı işten eve dönmüş ve kör olduğunu söyleyen kocasını araba ile hastaneye götürmek istemiştir. Fakat adama yardım ederek onu evine getiren adam aynı zamanda arabayı çalmıştır. Bunun üzerine karısı bir taksi çağırmış ve ikili doktora taksiyle gitmiştir. Muayenesini tamamlayan doktor kör adamın gözünde herhangi bir problem tespit edememiş ve daha önce böyle bir durum ile karşılaşmadığını söylemiştir. Bunun üzerine kör adama beklemesini tavsiye etmiş ve zamanla belki tekrar görebileceğini söylemiştir.

Daha sonra kör adamın arabasını çalan adam ve onu muayene eden doktor da aniden kör olmuştur ve onların da görebildiği tek şey beyaz bir boşluktur. Doktorun o gün muayene ettiği başka bir kadın da otelde bir adam ile birlikteyken aniden kör olmuştur. Doktor körlüğün son derece bulaşıcı olduğunu fark etmiş ve Sağlık Bakanlığı'nı bilgilendirmiştir. Bunun sonucunda karantina önlemi alınmaya karar verilmiştir. Doktor ekipler tarafından karantinaya alınmak üzere götürülürken eşi de benzer bir şekilde aniden kör olduğunu söyleyerek doktor kocası ile birlikte gitmiştir. Fakat doktorun eşi kör olmamış, eşini yalnız bırakmamak için yalan söylemiştir.

Askerler gözetiminde bir hastaneye karantina bölgesi kurulmuştur. Doktor ve karısının ardından ilk kör olan adam, kör olan adamın arabasını çalan adam ve doktorun diğer hastası olan kadın ve bir çocuk karantina bölgesine alınmıştır. Hükümet "beyaz körlük" olarak adlandırdığı bu salgından toplumu korumak için karantina bölgesine sıkı kurallar getirmiştir.

Karantinadaki hastalar doktoru liderleri olarak seçmek istemişlerdir fakat doktor yeni gelenlerin buna itiraz edeceğini düşünmüş ve bu isteği reddetmiştir. Daha sonra karantinaya yeni hastalar gelmiştir. Yeni gelen hastaların içerisinde ilk kör olan adam ve karısı ile etkileşimde bulunan insanlar bulunmaktadır. Araba çalan adam otelde kör olan kadını taciz etmeye kalkışmış ve bunun sonucunda kadının topuklu ayakkabası ile yaralanmıştır. Yarası kötüye giden adam için doktor ve karısı askerlerden ilaç istemiş fakat bu istek askerler tarafından reddedilmiştir. Yarası kötüye giden adam askerlerden ilaç istemek için gizlice dışarı çıkmış ve nöbetçi asker tarafından öldürülmüştür. Fakat salgından dolayı ölen adamın cesedini askerler gömmek istememiştir. Bunun üzeirne askerlerden güçlükle kürek alan hastalar arabayı çalan adamı zorlukla mezara gömmüşlerdir. Bir akşam askerler yemek bırakmak üzere hastaneye girdiklerinde koridordaki dokuz kişiyi daha öldürmüşlerdir. Bunun üzerine doktor bu hastaları da gömmek istemiş fakat diğer hasta grubundan bazı hastalar bunu reddetmiştir.

Kör tutuklular için şartlar oldukça zorlaşmaya başlamıştır. Askerler yiyeceği hastaneye girmek yerine dışarıda bırakmaya karar vermişler, bunun üzerine kör olan hastalar bu yemeklere ulaşmakta oldukça zorlanmışlardır. Zaman geçtikçe yüzlerce yeni hasta hastaneye taşınmış ve mevcuttaki yataklar yetmemeye başlamıştır. Bunun üzerine bazı hastalar koridorlarda uyumak zorunda kalmıştır.

Hükümet salgını kontrol edememiş ve şehirdeki durumlar oldukça karışık bir hale gelmeye başlamıştır. Şehrin büyük bir bölümü kör olmuş, hizmetler durma noktasına gelmiştir. Bu sırada hastanedeki kalabalık da giderek artmış ve bu durum kirliliği de beraberinde getirmiştir. Hastanede silahlı bir çete yiyecekleri kontrol etmeye başlamıştır fakat yiyecekleri diğer hastalara oldukça az miktarda verdiklerinden hastaların bir kısmı açlıktan ölmeye başlamıştır. Kadınlar saldırıya uğramakta ve hatta tecavüze mağruz kalmaktadır. Çetelerin olduğu kısımda büyük bir yangın çıkmış ve çete üyeleri içeride yanarak ölmüşlerdir. Hastanenin yanmasından dolayı kör hastalar özgür kalmıştır, onlara yardım getiren askerler de salgın ilerledikten sonra hastane çevresini terk etmişlerdir.

Doktorun karısının önderliğindeki küçük bir grup hastaneden şehre doğru gitmeye karar vermiştir. Şehirdeki insanlar da kör olmuşlardır ve herkes gününü yiyecek aramak ile geçirmektedir. Doktorun karısı görebildiği için yiyecek aramaya gitmiş ve bunun sonunda içerisinde yiyecek olan bir depo keşfetmiştir. Yiyecek buldukları için daha iyi durumda olan grup daha sonra buradan doktor ve karısının dairesine taşınmışlardır. Şehirde medeniyetin tüm izleri kaybolmuş, insanların bir kısmı yiyecek bulma mücadelesinde birbiriyle savaşıp ölmüştür. İnsanların genelinde bencillik, şiddet ve umutsuzluk hakim olmuştur.

Doktorun karısının gruba kitap okuduğu bir günde ilk kör olan adam aniden görme yeteneğini geri kazanmıştır. Ertesi gün ise grubun kalan diğer kısmı ve şehirdeki insanlar da aniden tekrar görmeye başlamıştır. Şehirdeki insanlar kutlama yapmaya başlamış ve her şey tekrar eskisi gibi olmaya başlamıştır. Ancak bu süreçte yaşanan tüm olaylar grubu ve şehirdeki insanları derinden sarsmıştır.

Körlük - José Saramago Karakterleri:

• İlk Kör Adam: Salgının ilk başladığı kişidir. Trafikte araç kullanırken bir anda görme yeteneğini kaybetmiştir. Doktor tarafından muayene edilmesine rağmen hiçbir hastalık belirtisi bulunamamıştır. Bu körlük durumu ilk kör adamın temas ettiği diğer insanlara da bulaşmış ve sonrasında tüm şehre yayılmıştır.
• Doktor: Romanın ana karakterlerinden biri olan doktor ilk kör adamı muayene eden göz doktorudur. Muayene işleminden sonra diğer insanlar gibi kendisi de körlük salgınına yakalanmıştır.
• Doktorun Karısı: Salgından etkilenmeyen tek kişidir. Kör olmamasına rağmen körmüş gibi davranarak gruba ve kocasına yardım etmiş ve onlara liderlik yapmıştır. Yaşananları görebildiği için süreçten duygusal ve zihinsel olarak etkilenmiştir.
• Koyu Renk Gözlüklü Kız: Grubun güzel ve güçlü karakteridir. Hastanede karantinada kaldıkları süreçte birçok tacize mağruz kalmıştır. Çete lideri tarafından tevavüze uğramıştır. Fakat sonrasında grup ile birlikte kurtulmayı başarmıştır.
• Gözü Siyah Bantlı Yaşlı Adam: Gruptaki sakin ve bilge karakterlerden birisidir. Zorlu ortam şartlarına rağmen grubun moralini yüksek tutmaya çalışmıştır.

Bu özet ve inceleme, José Saramago'nun "Körlük" adlı kitabını okumayı düşünüyorsanız sizin için faydalı olabilir. Körlük yalnızca salgını konu alan bir hikaye değil aynı zamanda insan ve toplum doğasının ne kadar kırılgan ve değişken olduğunu ortaya koyan bir eserdir.